المؤتمر الدولى الثانى لعلماء الشيعه والسنه

سخنراني و گفتگوي ميهمانان دومين هم‌انديشی بين‌المللی علمای شيعه و سنی
گروه واسپار:
Tehran – Public Relations of Islamic Culture and Relations Organization
تاريخ ثبت: 1386/8/6 - 10:25

دومين هم‌انديشی بين‌المللی علمای شيعه و سنی با قرائت بيانيه‌ای به كار خود پايان‌داد
به گزارش اداره كل روابط عمومي و اطلاع رساني سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامي ،دومين هم‌انديشی بين‌المللی علما و فرهيختگان شيعه و سنی با صدور بيانيه‌ای توسط «سيد محمد جواد وزيری‌فرد»، دبير اين همايش و معاون پژوهشی و آموزشی سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی ، دوم آبان‌ماه جاری در تهران به‌كار خود پايان‌داد.

به گزارش اداره كل روابط عمومي و اطلاع رساني سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامي ،متن اين بيانيه به شرح ذيل است:

بسم الله الرحمن الرحيم

باتوجه به موقعيت كنونی كه دشمنان اسلام برای نابودی مسلمانان با يكديگر پيمان‌بسته، مناطق اسلامی را اشغال‌نموده و در پی تخريب هويت اسلامی مسلمانان می‌باشند؛ و اينك كه اسلام به عنوان گفتمانی جهانی، گفتمان ليبراليزم را به چالش كشيده‌است، ضرورت استمرار تمسك به حبل الله‌المتين و تجديد اخوت ايمانی و شرايط خاص تاريخی سياسی جهان و منطقه ايجاب‌می‌كند، در جهت تحكيم برادری و دفع شر دشمنان، گام تازه برداشته‌شود.

وحدت مسلمانان، اصل اصيل اسلامی، ركن ركين استقرار يك جامعه اسلامی و ضرورت انكارناپذير مقابله با دشمنان دين و كينه توزی‌ها و عداوت‌ورزی‌های آن‌هاست.

قدرت‌های استكباری در پی جبران شكست‌های سياسی و نظامی و نجات خود از بحران به وجود‌آمده در منطقه، به‌ويژه شكست‌های پی‌در‌پی در لبنان و عراق، درصدد ايجاد تفرقه ميان مذاهب اسلامی‌اند و برای همواركردن زمينه‌ی چپاول منابع نفتی برادران سنی و شيعه در عراق، به وحشت انداختن كشورهای همسايه از جمهوری اسلامی ايران و جلوه‌دادن آمريكا، به عنوان تنها حريف جلوگيری از سلطه‌ی ايران بر منطقه، و آماده‌ساختن اذهان مردم و حاكمان سست‌عنصر برای مقابله با يگانه پرچم‌دار اخوت اسلامی در منطقه، به تلاش‌های پی‌در‌پی و تبليغات فريبنده متوسل‌شده‌اند.

نااميد‌كردن مسلمانان از انديشه‌ی مبارزه با استكبار، جلوگيری از گسترش افكار ضد آمريكايی در منطقه و فرصت‌دادن به اسراييل جنايت‌كار برای كمر راست‌كردن از ضربه‌ی قدرتمند حزب‌الله لبنان، دورنمايی است كه آمريكا برای تلاش‌های شومش ترسيم‌كرده‌است.

اينك مسئوليت علمای شيعه و سنی، در مقابله با اين تهاجمات و جنايت‌ها از هر زمانی سنگين‌تر و تلاش برای‌يافتن راه‌كارهای مؤثر در اين رويارويی از هميشه ضروری‌تر‌است.

تأكيد جدی بر وحدت مسلمانان و شناسايی عوامل تفرقه در هر لباس و پشت هر چهره، بايد وجهه‌ی اصلی همت تبليغاتی مسلمانان و علمای شيعه و سنی قرارگرفته، قاطعانه با عوامل تفرقه‌افكن در هر موقعيتی كه باشد، برخورد‌‌شود.

از ديگر مسئوليت‌های علمای شيعه و سنی آن‌است كه صراحتاً بر حرمت هرگونه اهانت يا تجاوز به جان، مال و نواميس مسلمانان و يا تفكير هر يك از فرق اسلامی تاكيدورزيده، اين‌گونه اقدامات را به منزله‌ی هتك حرمت تمام مسلمانان به‌شمار‌آورند.

قواعد و روابط سياسی موجود حاكم، بزرگ‌ترين مانع مسلمانان برای رسيدن به وحدت و انسجام اسلامی است؛ كه اگر نبود، تاكنون در وحدت مسلمانان، پيشرفت‌های قابل ملاحظه‌ای انجام‌شده‌بود.

وحدت و انسجام اسلامی نيز قواعد سياسی خاص خود را می‌طلبد كه برای پايه‌ريزی آن، هيچ ترديد و تأخيری جايز‌نيست.

تنها يك ساختار سياسی فراگير و در بردارند‌ی مصالح تمام مستضعفين است كه می‌تواند مسايل و گرفتاری‌های مستضعفين عالم و از جمله مشكلات موجود در سر راه وحدت شيعه و سنی را از ميان بردارد.

تشكيل دبيرخانه‌ی دائمی با عضويت شخصيت‌های موجه شيعه و سنی از سراسر جهان برای پی‌گيری، شناخت و بررسی چالش‌های وحدت و انسجام اسلامی و نيز ارائه‌ی راه حل برای آن‌ها، ضرورتی انكارناپذير‌است كه ما به عنوان يك مسئوليت جدی دينی، بر آن اصرارورزيده، در اين راستا به جد همكاری‌می‌نماييم.

ما بار ديگر، با تأكيد بر مسئوليت‌های دينی خود، در حفظ وحدت و پای‌بندی به آن و توجه به شرايط تاريخی و استراتژيك استكبار در پيش‌برد اهدافش از طريق تفرقه‌افكنی، با خدای متعال و رسول اعظم اسلام (صلوات الله عليه و آله) پيمان‌می‌بنديم كه به آيات محكم الهی در اخوت برادران ايمانی متعهد‌بوده، در حفظ مصالح اسلام در سراسر عالم و سرزمين‌های اسلامی به وظيفه‌ی دينی - انقلابی خود عمل‌نماييم.

در دومين هم‌انديشی علمای شيعه و سنی مطرح‌شد:حضور فرقه‌های متعصب و تندرو در كشورهای اسلامی خطرناك‌تر از استكبار جهانی است
‌حضور گروه‌های متعصب و افراطی در جهان اسلام، مانعی مهم در راه تحقق وحدت و انسجام ملت‌های عربی و اسلامی است و متأسفانه هم‌اكنون شاهد تاخت‌و‌تاز اين گروه‌ها در صحنه‌های سياسی كشورهای اسلامی هستيم.
«فهيمی هويدی»، نويسنده و محقق برجسته‌ی مصر با ارائه‌ی سخنانی در دومين همايش بين‌المللی انسجام اسلامی و هم‌انديشی علمای شيعه و سنی با اعلام اين مطلب گفت: كشورهای اسلامی برای تحقق وحدت بايد جبهه‌های داخلی را تقويت‌كنند و مسلمانان اين مسأله را مدنظر داشته‌باشند، عاملی كه موجب تضعيف مسلمانان شده، تنها مسئله‌ی اختلاف بين شيعه و سنی نيست؛ بلكه اختلاف بين اين دو فرقه، يكی از معضلات جهان اسلام است.

وی افزود: ما نبايد استعمار را بهانه‌ای برای بروز مشكلات داخلی قراردهيم، اگرچه قدرت‌های استكباری از قرن 16 تلاش‌كرده‌اند در بين امت‌های مسلمانان دودستگی ايجادكنند و در شعله‌وركردن آتش اختلاف و تفرقه همواره در تلاش‌هستند.

اين استاد مصری تصريح‌كرد: آمريكا و كشورهای استكباری، امت اسلام را به‌عنوان يك امت واحد به رسميت‌نمی‌شناسند و حتی در حمله به عراق با اين كشور به‌عنوان يك ملت يكپارچه برخورد‌نكردند؛ بلكه عراق را كشوری چند قوميتی و متشكل از اقوام كرد، عرب و تركمن دانستند.

وی نداشتن اراده‌ی سياسی را مشكل اساسی جهان اسلام در ايجاد وحدت و انسجام اسلامی و مبارزه با استكبار جهانی دانست و افزود:‌مسلمانان بايد به اين نكته توجه داشته‌باشند كه تنها با وجود اراده‌ی سياسی قوی می‌توانند به وحدت و همبستگی دست‌يابند.

محقق و نويسنده‌ی مصری در ادامه‌ی سخنان خود به بحران دموكراسی در كشورهای عربی و اسلامی اشاره‌كرد و گفت: تنها در صورتی می‌توانيم انتظار وحدت و انسجام جهان اسلام را داشته‌باشيم كه ملت‌های اسلامی، حق انتقاد و اظهارنظر داشته‌باشند.

وی تأكيدكرد: اختلاف بين لائيك‌ها و اسلام‌گرايان در كشورهای اسلامی، از ديگر چالش‌های پيش

‌روی امت اسلام است؛ لائيك‌ها در برخی كشورهای عربی از توان سياسی لازم برخوردارهستند و حكومت‌ها را در اختياردارند و وجود اين فرقه، پلی برای نفوذ استعمار به كشورهای اسلامی است.

فهيمی هويدی در پايان سخنان خود نسبت به سازش برخی حكومت‌های اسلامی با غرب هشدارداد و گفت: آن‌چه برای امت اسلام حائز اهميت است، اتحاد و همبستگی شيعه و سنی است تا در هر برهه‌ای از زمان در برابر تهديدات غرب آماده‌ی پاسخ‌ باشد.

در دومين هم‌انديشی بين‌المللی علما و فرهيختگان شيعه و سنی :استاد دانشگاه سوريه: بزرگ‌نمايی اختلافات مانع تحقق وحدت است
دشمنان اسلام با راه‌اندازی تفرقه ميان مسلمانان، تمام تلاش خود را برای ايجاد شكاف و نفوذ در جوامع اسلامی به‌كارمی‌گيرند؛ بنابراين علمای شيعه و سنی بايد اختلافات را كنارگذاشته و از بزرگ‌نمايی آن كه مهم‌ترين مانع تحقق انسجام اسلامی است، جلوگيری‌كنند.

«وهبه الزحيلی»، استاد دانشگاه سوريه ، اول آبان‌‌ماه جاری در دومين هم‌انديشی بين‌المللی علما و فرهيختگان شيعه و سنی سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی تهران با بيان اين مطلب گفت: بايد به اختلافات داخلی جهان اسلام پايان‌داد و با توجه به آموزه‌ها و آيات قرآنی رفتار‌كرد تا دشمنان، اختلافات را دست‌آويزی برای اهداف شوم خود قرار‌ندهند.

زحيلی افزود: محتوای آيات قرآنی بر اساس عدالت و برادری است؛ بنايراين بايد با عمل به دستورات الهی و رها‌شدن از افكار عاميانه برای از بين‌بردن شكاف ميان جوامع اسلامی تلاش‌كرد،‌ متأسفانه برخی علما هنوز نتوانسته‌اند از افكار عامه رهاشوند كه اين خود دليل اصلی اختلافات مسلمانان در عصرحاضراست.

وی ياد‌آور‌شد: كارشناسان و علمای جهان اسلام بايد با سفر به كشورهای مختلف جهان اسلام و آسيب‌شناسی انسجام اسلامی، نقاط ضعف را شناسايی‌كرده و راه‌حل مناسب ارائه‌دهند و نيز با تشكيل كميته‌های كارشناسی از گسترش افكار منفی و عامه‌پسند در جامعه جلوگيری‌كنند.

استاد دانشگاه سوريه با تأكيد بر مسئوليت عظيم علما در تحقق وحدت اسلامی افزود: بهتر‌است به‌جای صرف هزينه‌های سنگين در برگزاری نشست‌ها، اقدامات عملی‌تری درپيش‌گرفته و با ايجاد وحدتی اسلامی، به‌دور از جبهه‌گيری شيعه و سنی و اجرای عدالت و مساوات از آفت‌ها كناره‌گيری كنيم.

استاد دانشگاه سوريه در پايان با ابراز خرسندی از پيشرفت برنامه‌های هسته‌ای جمهوری اسلامی ايران گفت: سردمداران غربی و در رأس آن آمريكا برای تسلط بر جهان تلاش‌می‌كنند و امروزه دخالت آمريكا در مسأله‌ی هسته‌ای ايران نمونه‌ی بارز دشمنی جهان استكبار با اسلام است؛ اما اصرار ايران بر تحقق اهداف صلح‌آميز هسته‌ای، تهديدات «بوش»، رييس‌جمهور آمريكا مبنی بر آغاز جنگ جهانی سوم را بی‌نتيجه‌خواهد‌گذاشت.

دبيركل جنبش اسلامی همبستگی كويت :جهان اسلام استراتژی واحد ندارد
يكی از مهمترين عواملی كه سد راه پيشرفت جهان اسلام در همه‌ی زمينه‌ها شده‌است، نبود يك استراتژی منسجم در امور است.

«زهير عبدالهادی المحمد»، دبيركل جنبش اسلامی همبستگی و رييس مركز مطالعات استراتژيك كويت، در حاشيه‌ی همايش علمای شيعه و سنی، ضمن بيان اين مطلب افزود: متأسفانه در كشورهای اسلامی سياست و راهبرد منسجم و واحدی مشاهده‌نمی‌شود و هر كسی در گوشه‌ای به‌صورت جداگانه و مستقل به فعاليت‌های خود مشغول‌است.

وی ادامه‌داد:‌ اين در حالی است كه احيای قدرت و عزت سابق اسلام، نيازمند همكاری و اتخاذ سياست‌های واحد از طرف كشورهای اسلامی است. همكاری در اين زمينه نه تنها وظيفه مسئولان رسمی و دولتی كشورهاست بلكه تعامل سازمان‌های غيردولتی، پژوهشكده‌ها و انديشمندان مسلمان را نيز در بر می‌گيرد.

دبيركل جنبش اسلامی همبستگی كويت اضافه كرد: متاسفانه امروزه بعضی از كشورهای اسلامی در زمينه سياست‌های داخلی و خارجی خود وابسته به كشورهای غربی هستند و غربيها استقلال عمل را از آن‌ها ربوده‌اند. اين امر خود مانعی بزرگ برای رسيدن به وحدت است.

المحمد در اشاره به راه‌حل‌ مشكلات جهان اسلام گفت: پيش از هر كاری ما بايد ببنيم چه موانع و مشكلاتی در سطوح مختلف از جمله در سطح بين‌المللی، منطقه‌ای و داخلی كشورها وجود دارد، و سپس با اتخاذ سياست‌های مشترك درصدد رفع آن‌ها برآييم.

وی در ادامه به برگزاری دومين هم‌انديشی علما و فرهيختگان شيعه و سنی اشاره كرد و گفت: برگزاری چنين همايش‌هايی بسيار مهم بوده و موضوعی نيست كه به راحتی از كنار آن عبور كنيم. اين قبيل برنامه‌ها بايد در ميان مسئولان و رهبران جهان اسلام مورد توجه قرار گيرد.

المحمد اضافه كرد: نكته حائز اهميت ديگر اين كه اين كنفرانس‌ها به خودی خود كافی نيستند. پس از پايان هر نشست هم‌انديشی‌ رسالت ما جهاد در عرصه عمل است، كه متاسفانه اين روزها خبری از آن نيست. جهان اسلام فقط با شعار و ارائه برخی نظرها و نظريه‌ها به جايی نمی‌رسد و زمانی اين تبادل افكار‌ به نتيجه می‌رسند كه با عمل همراه باشد. موضوع وحدت هم يك موضوع فرهنگی است كه حد و مرزی را نمی‌شناسد و بايد در سطح بين‌المللی و در ميان همه جوامع اسلامی به يك فرهنگ تبديل شده و همه مسلمانان به آن پايبند باشند. البته ترويج اين فرهنگ مختص مديران و مسئولان نيست بلكه همه سازمان‌های رسمی و غيررسمی اسلامی بايد در اين زمينه از تمامی ظرفيت‌های خود بهره گرفته و فرهنگ وحدت را در سرتاسر جهان اسلام فراگير كنند.

دبير كل مركز مطالعات استراتژيك كويت ادامه داد: هدف ما از شركت در اين هم‌انديشی تبادل افكار با سازمان‌ها و متفكران جهان اسلام است تا از اين طريق به چگونگی فراگير كردن موضوع وحدت پرداخته و در مورد چالش‌های موجود در جهان اسلام به بحث و بررسی بپردازيم. لازم است كه در اين گونه نشست‌ها برخی مباحث مهم ديگر از قبيل چگونگی همكاری بين كشورهای اسلامی و اينكه از چه وسايل و ابزاری استفاده كنيم تا سياستی واحد در بين ملل اسلامی ايجاد شود، مطرح شوند. در كنار آن بايد چاره‌ای بيانديشيم كه جهان اسلام از سمت مصرف‌گرايی علمی و فكری به سمت ايجاد افكار و انديشه‌های نوين حركت كند.

دبيركل جنبش اسلامی همبستگی كويت دليل اصلی عقب ماندن كشورهای اسلامی از قافله علم مدرن را چنين بيان كرد: من فكر می‌كنم ترويج مصرف‌گرايی در بين كشورهای اسلامی چه در زمينه اطلاعات و چه امكانات يكی از مهمترين عوامل كند شدن روند پيشرفت مسلمانان در عرصه‌های علمی و فن‌آوری بوده است. يكی برنامه‌های ما بايد ايجاد زمينه‌ای برای پرورش خلاقيت باشد. طبيعی است كه پويايی و فعاليت مسلمانان بازخوردهايی را در خارج از جهان اسلام داشته باشد و حتی ممكن است كه دشمنان حالت دفاعی و گاه هجومی را در پيش بگيرند.

وی در ادامه به نقش قرآن اشاره كرد و گفت: ما قرآن را يك قانون اساسی اسلامی می‌دانيم و زمانی كه صحبت از قانون اساسی به ميان می‌آيد، معنی‌اش اين است كه ما قوانين كلی را داريم و چارچوب كاملا مشخص است. قرآن يك چارچوب كامل برای زندگی بشری تعريف می‌كند و ما بايد با بهره‌گيری از آيات آن سعی كنيم كه روش و ابزار را خودمان پيدا كرده و به كار بنديم.

المحمد ادامه داد: قران می‌گويد: « و امر هم شوری بينهم » يعنی شما بايد تبادل افكار كنيد و موقعی كه به بهترين ايده رسيديد در مورد آن تصميم گيری كنيد. اين آيه دموكراسی اسلامی را بيان می‌كند و زمينه‌ای را فراهم می‌كند تا هر يك از ما سهمی را در آينده خود داشته باشيم.

دبيركل مركز مطالعات استراتژيك كويت به نقش مناسبات اقتصادی در تحكيم وحدت پرداخت و افزود: اين فاكتورها می‌توانند در حد خود مهم باشند اما نبايد از آنها به عنوان عامل و ركن اصلی وحدت ياد كرد. پايه اصلی وحدت، تمدن و فرهنگ اسلامی است. همچنين كشورهای اسلامی نيازمند اعتماد متقابل هستند. بر پايه اين اعتماد است كه همكاری‌ها در سطوح مختلف اعم از اقتصادی معنا پيدا می‌كنند.

رييس مركز مطالعات استراتژيك كويت: تشكل‌های مدنی در گسترش وحدت اسلامی مؤثرند
با پررنگ‌نمودن نقش تشكل‌های مدنی و جنبش‌های مردمی می‌توان فلسفه‌ی وحدت اسلامی را از حالت اعتباری به يك واقعيت منطبق با جهان اسلام مبدل‌نمود.

«زهير عبدالهادی المحميد»، رييس مركز مطالعات استراتژيك كويت و دبيركل جنبش اسلامی همبستگی ملی كويت در حاشيه‌ی دومين هم‌انديشی علماء و فرهيختگان جهان اسلام در تهران، با اعلام اين مطلب خاطرنشان‌كرد: طرح وحدت اسلامی هنوز به درجه‌ای نرسيده است كه ملت‌ها بتوانند با آن تعامل‌برقراركنند و برای به‌روز‌كردن اين طرح، در وهله‌ی اول نيازمند يكپارچه‌نمودن آراء و نظريات كليدی متفكران اسلامی هستيم.

المحميد با اشاره به وضعيت سياسی جهان اسلام، افزود: در حال حاضر، هر حكومت و نظام سياسی فقط در راستای منافع خود عمل‌می‌كند و جهان اسلام فاقد يك نيروی سياسی است كه منافع اسلامی را بر منافع ملی و قومی مقدم‌بداند.

وی با اشاره به اينكه اين كمبود به وجود آورنده‌ی حالت جمود و سكون در طرح وحدت اسلامی است، تصريح‌كرد: در حال حاضر بسياری از ملت‌های اسلامی شايد حالت جمود را مساعدتر از هرج و مرج و نزاع‌های داخلی بدانند.

زهير عبدالهادی المحميد تدوين منشور وحدت اسلامی را ضروری‌خواند و آن را گامی در راستای تحكيم مبانی وحدت و انسجام اسلامی عنوان‌كرد.

وی تأكيد‌كرد: اين منشور می‌تواند پايه‌گذار روابط حسنه بين تشكل‌ها و سازمان‌های اسلامی باشد.

دبير كل جنبش اسلامی همبستگی ملی كويت وجود مرجعيت و خواستگاه واحد برای وحدت اسلامی را مهم ارزيابی‌كرد و يادآورشد: پرسشی كه هم‌اكنون مطرح‌می‌شود اين است كه وجود سازمان كنفرانس اسلامی چه ضرورتی دارد و اين سازمان تا چه اندازه می‌تواند مثمرثمر واقع‌شود.

وی در ادامه گفت: با وجود اين‌كه اين سازمان، ‌مركزی قانونمند‌ است اما تاكنون نتوانسته‌است پاسخگوی مطالبات طيف‌های مختلف اسلامی باشد و می‌توان‌گفت در تأثير بر سياست‌های كلی حكومت‌های اسلامی عاجزمانده‌است.

رييس مركز مطالعات استراتژيك كويت در بخش ديگری از سخنان خود، سازمان كنفرانس اسلامی را فاقد ابزار لازم جهت انعكاس مسائل مهم امت اسلام در سطح بين‌المللی دانست و گفت: در نشست‌ها‌ی اين سازمان، تصويب بخش‌نامه‌ها و لوايح بسيار پررنگ‌تر از بخش اجرايی و عملياتی است.

زهير المحميد، با مفيدخواندن حضور متوليان تشكل‌های مدنی در دومين هم‌انديشی بين‌المللی علما و فرهيختگان شيعه و سنی، اين همايش را تلاشی برای تقريب آراء راهبردی تشكل‌ها، متفكران و روشنفكران مسلمان دانست .

وی ابراز اميدواری‌كرد اين روابط پس از اين همايش استمرار پيدا كند تا مسلمانان به غايت و مراد مطلوب دست‌پيداكنند.

يادآوری‌می‌شود، از اين نويسنده آثاری همچون «القدس وهيمنة القطبية الآحادية»، «التوازن الاستراتيجی فی العلاقات الدولية للكويت»، «الأمن الوطنی الشامل»،«مواجهة التحديات الحضارية»، «العمل الحزبی المنظم ودوره فی تنمية المجتمعات»، «العالم العربی فی 2020م تحديات مستقبلية وفرص»، «القدس محور الإستراتيجيات» چاپ و منتشرشده‌است.

در اختتاميه‌ی دومين هم‌انديشی علما و فرهيختگان شيعه و سنی نويسنده‌ و محقق قطری: عرفان عاملی مهم در تحقق نهايی وحدت اسلامی است
دين مبين اسلام، تاكيد ويژه‌ای بر وحدت و انسجام دارد و در بسياری از آموزه‌های اسلامی از عرفان به عنوان عاملی مهم در تحقق وحدت يادشده‌است.

«عبدالله الحامدی»، محقق، نويسنده و شاعر برجسته‌ی قطری شب گذشته، دوم آبان‌ماه جاری در اختتاميه‌ی دومين هم‌انديشی علما و فرهيختگان شيعه و سنی تهران با ارايه‌ی مقاله‌ای با عنوان «عرفان؛ راه وحدت اسلامی» ضمن بيان اين مطلب گفت: الفت ميان قلوب انسان‌ها مساله‌ی بسيار مهمی است و در آيات قرآنی، بارها به آن اشاره‌شده‌است.

وی تجلی تجارب و مفاهيم عرفانی را از روش‌های موثر در ايجاد وحدت اسلامی دانست و گفت: مسلمانان، مشتركات زيادی همچون مكه، قدس، مشهد، دمشق، بغداد و قرطبه دارند و بايد با فعاليت‌های مختلف فرهنگی - اسلامی و اشاعه‌ی آن، عرفان و درك معنويات را سرلوحه زندگی خويش قراردهند.

حامدی افزود: انديشمندان و اولوالالباب به توصيه‌ی قرآن كريم از جمله كسانی هستند كه با گسترش فرهنگ گفت‌و‌گو ميان اديان مختلف برای ايجاد وحدت و در واقع تمسك به قرآن در راستای تحقق عملی وحدت اسلامی و نيز از بين‌بردن اختلاف گام‌برمی‌دارند.

اين اديب مسلمان قطری در ادامه با اشاره به نكات مهم وحدت و هم‌انديشی ميان مسلمانان تصريح‌كرد: تقويت روابط مشترك ميان مسلمانان سراسر جهان و از بين‌بردن اختلافات، دادن فرصت كافی و مناسب برای بيان ديدگاه فرهنگ‌های مختلف زير سايه‌ی اسلام، دفاع همه جانبه از اسلام، گسترش روح واحد تمدن اسلامی در اقصی نقاط دنيا و تجلی مفهوم هم‌زيستی و تسامح اسلامی از عوامل مهم تحقق وحدت به‌شمارمی‌روند.

وی با تاكيد بر نقش مخرب تروريسم در مخدوش‌كردن وحدت اسلامی خاطرنشان‌‌كرد: تهاجم به اسلام و حتی دفاع از آن، كار آسانی نيست؛ چراكه سال‌های زيادی است كه تروريسم به نام اسلام، اقدامات تروريستی مخربانه‌ای انجام‌می‌دهد كه در اين راه، مسلمانان بايد با مشخص‌كردن اهداف اصلی خود به وحدت، ايمان‌آورده و با دعوت به آن، از شرق آسيا تا غرب اروپا به سوی دين، نور، معرفت و تسامح گام‌بردارند.

عبدالله الحامدی، از نويسندگان و شاعران مسلمان قطری و رييس صفحه‌ی فرهنگی مجله «الراحيل» قطر است كه با درجه علمی دكترای زبان و ادبيات عرب، تحقيقات فرهنگی - اسلامی زيادی انجام‌داده‌است و در حال حاضر نيز در مجله «الوحده» مقالات ارزشمندی ارائه‌می‌دهد.

در اختتاميه‌ی دومين همايش بين‌المللی هم‌انديشی علمای شيعه و سنی :دبيركل انجمن علمای عراق: تقسيم عراق مقدمه‌ی تقسيم جهان اسلام است
امت اسلام بايد با اتحاد و همبستگی، مانع نفوذ قدرت‌های بيگانه و خارجی به كشورهای اسلامی شوند و رهبران شيعه و سنی عراق نيز بايد با پرهيز از اختلاف و تفرقه با طرح آمريكايی تقسيم عراق مخالفت خود را ابرازكنند.

«عبداللطيف الهميم»، دبير‌كل انجمن علمای عراق با ارايه‌ی سخنانی در اختتاميه‌ی دومين همايش بين‌المللی هم‌انديشی علمای شيعه و سنی با اعلام اين مطلب گفت: امت اسلام بايد با تكيه بر وحدت و همبستگی برای صلح و هم‌زيستی مسالمت‌آميز تلاش‌كرده و به اين نكته توجه‌كنند كه طرح شوم آمريكا برای تقسيم عراق، مقدمه‌ای برای تقسيم و تفرقه‌ی امت اسلام است.

دبير‌كل انجمن علمای عراق با اشاره به مشكلات و مسايل اين كشور گفت: آمريكايی‌ها با اقدامات زشت و ناپسند خود، مسلمانان عراق را تحقيركرده و قانون جنگل را در اين كشور تحميل‌كرده‌اند.

وی گفت: رهبران شيعيان و اهل تسنن امروز بايد با گفت‌وگو و مذاكره، وحدت و همبستگی را در جهان اسلام مستقر و از ايجاد تفرقه و درگيری بين اين امت واحد جلوگيری‌كنند.

الهميم همچنين گفت: هم‌اكنون دين و وطن عراق در معرض تهديد قرارگرفته، اما به ياری خداوند، گروه‌ها و طوايف مختلف عراقی برای استقرار عراقی واحد و يكپارچه تلاش‌خواهندكرد و اين كشور را از چنگال اسراييل و آمريكا نجات‌خواهندداد.

وی در بخش ديگری از سخان خود به اختلافات موجود بين علمای اسلام اشاره‌كرد و گفت: اختلاف بين امت اسلام از زمان پيامبر(ص) تاكنون وجودداشته و مسلمانان بدانند كه اختلاف بين طوايف مختلف با وحدت اسلامی تناقض و تضادی ندارد؛ چراكه اختلاف از قوانين هستی است.

عبداللطيف الهميم تأكيدكرد: خداوند متعال در قرآن كريم فرمود «..اگر خداوند می‌خواست شما را امت واحدی قرارمی‌داد..»؛ بنابراين وجود امت‌ها و فرقه‌های مختلف در جهان اسلام متناقض وحدت و همبستگی اسلامی نيست.

دبيركل انجمن علمای عراق در پايان به اختلاف در تفسير و استنباط علما از آيات الهی اشاره‌ و اظهاركرد: اختلاف بين علما و مفسران در استنباط از آيات قرآن كاملا طبيعی است؛ چراكه اختلاف در درك متون فقهی از قرون دوم و سوم هجری تاكنون وجودداشته‌است.

آيت‌الله تسخيری: تحقق اهداف قرآنی امت اسلامی در گرو وحدت است
وحدت اسلامی يكی از ويژگی‌های بزرگ و آشكار امت اسلامی است و بدون آن امت اسلامی نمی‌تواند به اهداف قرآنی خود تحقق‌بخشد.

آيت‌الله تسخيری، دبيركل مجمع جهانی تقريب مذاهب اسلامی، در دومين هم‌انديشی علما و فرهيختگان شيعه و سنی تهران، طی سخنانی با اشاره به اقداماتی در راستای تبلور جنبه‌های مشترك ميان فرزندان امت اسلامی انجام‌شده‌است، گفت: از جمله اين اقدامات می‌توان به بيانيه‌ها، معاهدات و استراتژی‌های كامل اشاره‌كرد.

تسخيری هم‌چنين از فعاليت‌های گسترده در زمينه‌ی وحدت اسلامی يادكرد و افزود: از اين دسته فعاليت‌ها می‌توان به استراتژی تقريب ميان مذاهب اسلامی اشاره‌كرد كه مرحله‌ی آغازين اين اقدامات در اجلاس قاهره در دهه‌ی 1990 انجام‌شد كه اين استراتژی در مجله‌ی «رسالة‌الاسلام» توضيح‌داده‌شده‌است.

وی در ادامه به برگزاری همايش‌ها در كشورهای مختلف در جهت تدوين استراتژی تقريب اشاره و تصريح‌كرد: «من معتقدم اقدامات كامل‌تر، همان اقداماتی است كه مجمع تقريب در تدوين استراتژی انجام‌داده‌است».

دبيركل مجمع جهانی تقريب مذاهب اسلامی در پايان از شركت‌كنندگان در اين هم‌انديشی خواست، منشور وحدت اسلامی را كه بنا به توصيه‌ی مقام معظم رهبری از سوی مجمع جهانی تهيه‌شده‌است، مطالعه‌كرده و آن را به امضاء‌برسانند تا آن را پس از اعمال تغييرات و اصلاحات لازم در همايشی كه اوايل بهار آينده برگزار‌می‌شود، به تصويب‌‌رسانده و به‌عنوان پايه‌ای برای همكاری ميان كشورهای اسلامی جهت دستيابی به اهداف مورد‌نظر استفاده‌كنند.

رييس مركز مطالعات عربی مصر: فرهنگ غنی مسلمانان مهم‌ترين مانع تجزيه‌ی كشورهای اسلامی است
استعمار، همواره برای تجزيه و تقسيم كشورهای اسلامی و ايجاد تفرقه ميان مسلمانان تلاش‌می‌كند، اما فرهنگ غنی مسلمانان مهم‌ترين مانع بر سر راه اين تصميم است.

«توفيق علی وهبه»، رييس مركز مطالعات عربی مصر، در دومين هم‌انديشی بين‌المللی علما و فرهيختگان شيعه وسنی سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی با بيان اين مطلب گفت: وحدت اسلامی عبارت از داشتن ويژگی‌های خاص و يكپارچه‌بودن امت اسلام است كه از آغاز رسالت پيامبر(ص) همواره در ميان مسلمانان مطرح‌بوده و با سلطه‌ی فرمانروايان نيز در بيشتر جوامع اسلامی وجود‌ داشته‌است.

علی وهبه افزود: وحدت ملت‌های مسلمان پس از جنگ جهانی اول با مشكلات زيادی روبه‌رو‌شد و با جدا‌شدن سياری از كشورهای اسلامی از يكديگر، روند تلاش ايجاد وحدت امت اسلامی در نطفه خفه‌شد.

رييس مركز مطالعات عربی مصر با اشاره به دشمنی كشورهای غربی به‌ويژه آمريكا نسبت به مسلمانان برای تسلط بر جهان اسلام تصريح‌كرد: امرزه آمريكا با اهدافی همچون تداوم حضور در كشورهای اسلامی نفت‌خيز، اقدام به ايجاد تفرقه در ميان مسلمانان تلاش‌می‌كند و در واقع نفت، پس از كمونيست، مهم‌ترين ترفند غرب برای دشمنی با اسلام است.

وی با اشاره به فرمايش امام علی(ع) پيرامون فريضه‌ی نماز، مهم‌ترين ويژگی مشترك جوامع مسلمانان است، تصريح‌كرد: تمسك به ريسمان الهی (قرآن‌كريم)، توجه به آيات قرآنی و داشتن اهداف سياسی مشترك، تفاهم و همدلی ملت‌های مسلمان؛ قدرت مبارزه با كشورهای غربی و بی‌نيازی سياسی، اقتصادی و فرهنگی را به‌دنبال ‌خواهد‌داشت.

وهبه، سياست اخير كنگره‌ی آمريكا مبنی بر تجزيه‌ی عراق به سه كشور را از ديگر توطئه‌های آمريكا دانست و گفت: به‌دليل تنوع قوميت‌ها، زبان و برخی عوامل ديگر، يك‌پارچگی كشورهای اسلامی دشوار‌است؛ بنابراين مسلمانان بايد با حفظ وحدت و انسجام اسلامی، توطئه‌های آمريكا را خنثی‌كنند.

رييس مركز مطالعات عربی مصر در بخش ديگری از سخنان خود، پيشرفت‌های گذشته‌ی مسلمانان را ياد‌آور‌شد و گفت: كشورهای اسلامی بايد با فراهم‌كردن امكانات اقتصادی و سرمايه‌گذاری مناسب، پژوهش‌های علمی را گسترش‌داده و با برنامه‌ريزی و همكاری، شرايط مناسبی در اختيار دانشمندان مسلمان قرار‌دهند.

توفيق علی وهبه در پايان با قدردانی از تلاش سازمان‌های بين‌المللی در برگزاری همايش‌ها و نشست‌های تقريب مذاهب افزود: مجمع تقريب بين مذاهب جمهوری اسلامی ايران و مصر و همچنين سازمان آموزش، علوم و تربيت اسلامی(آيسيسكو) نمونه‌ی بارزی از فعاليت‌های بين‌المللی جهان اسلام است كه با اقدامات گوناگون همچون برپايی همايش‌ها و چاپ آثار اسلامی برای پيوند و يكپارچگی مسلمانان شيعه و سنی تلاش‌می‌كنند.

تفرقه‌افكنی بين شيعه و سنی سياست آشكار آمريكا است
استاد حوزه علميه‌ی ناصريه‌ی عراق وحدت بين مسلمانان را يكی از مسائل حياتی جهان اسلام دانست و گفت: آمريكا با درك اين مسئله، پيوسته در راستای ايجاد اختلاف بين مسلمانان به‌ويژه شيعيان و اهل تسنن تلاش‌می‌كند.

«شيخ محمد باقر الناصری»، استاد حوزه علميه‌ی شهر ناصريه‌ی عراق در دومين همايش بين‌المللی انسجام اسلامی و هم‌انديشی علمای شيعه و سنی افزود: تمركز فعاليت‌های استكبار بر امر تضعيف ملت‌ها به ويژه ملت‌های مسلمان، همچنان ادامه‌دارد، زيرا آن‌ها از حيات مجدد اسلام، می‌هراسند.

وی خاطرنشان‌كرد: امروزه استكبار جهانی از وحدت مسلمانان رنج‌می‌برد و به هر طريقی تلاش‌می‌كند تا وحدت و انسجام آن‌ها را برهم‌زند.

شيخ محمد باقر الناصری، بازگشت مجدد مسلمانان به مبانی و احكام اسلامی را موجب ترس و نگرانی قدرت‌های مستكبر جهان دانست و گفت: ايجاد اختلاف بين شيعه و سنی يكی از ترفندهای مبارزه‌ی دشمنان وحشت‌زده از اسلام است.

استاد حوزه علميه‌ی ناصريه در ادامه‌ی سخنان خود تصريح‌كرد: متأسفانه آمريكايی‌ها كشور عراق را به عرصه‌ی تسويه‌حساب شخصی تبديل‌كرده و گروه‌های سنی و شيعه‌ی اين كشور را به رسميت نمی‌شناسند.

وی اظهاركرد: در حال حاضر بيش از يك ميليارد مسلمان در جهان زندگی‌می‌كنند كه با اتحاد و همبستگی می‌توانند، تفرقه بين گروه‌های سنی و شيعه را از بين‌برده و زمينه را برای ايجاد صلح و اتحاد و همبستگی فراهم‌كنند.

شيخ محمد الباقر الناصری تنها راه استقرار صلح، ثبات و امنيت در كشورهای اسلامی را گفت‌وگو بين رهبران دينی سنی و شيعه دانست و گفت: شيعيان و اهل تسنن بايد به استدلال يكديگر گوش فراداده و از بيان حقيقت خودداری‌نكنند.

وی گفت: عراق از زمان بعثت پيامبر(ص) تاكنون مهد فرهنگ و تمدن اسلامی بوده و در طول تاريخ 1400 ساله‌ی اسلام، انديشمندان، علما و صالحان برجسته‌ای تربيت‌كرده‌است.

استاد حوزه علميه‌ی ناصريه در پايان سخنان خود به اعدام صدام در عراق اشاره‌كرد و گفت: صدام در دوره‌های تصدی‌گری حكومت در عراق بيش از يك ميليون شيعه‌ی بی‌گناه را قتل‌عام‌كرد؛ شياطينی همچون صدام در هر برهه‌ای از زمان و مكان به‌دنبال سيطره هستند و در حال حاضر نيز آمريكا تلاش‌می‌كند بين امت اسلامی و دولت‌های حاكم بر ممالك آن فاصله ايجادكند.

در دومين همايش انسجام اسلامی و هم‌انديشی علمای شيعه و سنی مطرح شد،استاد دانشگاه بلغارستان: پايداری مسلمانان لازمه‌ی دست‌يابی به وحدت است
دست‌يابی به وحدت و انسجام اسلامی امری سهل‌الوصول نيست و مسلمانان برای نيل به اين هدف با مشكلات بسياری مواجه هستند كه در اين مسير، پايداری و استقامت امت اسلام، شرط اصلی تحقق اين امر است.

« ولين بلوف»، استاد دانشگاه بلغارستان در دومين همايش بين‌المللی انسجام اسلامی و هم انديشی علمای شيعه و سنی با بيان اين مطلب گفت: درعين حال تنها راه دستيابی به اهداف عاليه‌ی اسلام اين است كه اختلافات مذهبی را كنار بگذاريم و به سمت وحدت كامل حركت‌كنيم.

بلوف با اشاره به اين‌كه مذهب، تنها ابزار برای شروع تلاش انسان به‌منظور عروج و رسيدن به حق‌تعالی‌ است، اظهار كرد: دامن‌زدن به اختلافات مذهبی، رسيدن به اين هدف متعالی را با مشكل مواجه‌می‌كند.

استاد دانشگاه بلغارستان در پايان سخنان خود، گسترش گفت‌و‌گو و تعامل ميان مسلمانان بر پايه‌ی محبت و همدلی را خواستارشد و مبحث آموزش و گسترش علم و دانش نزد مسلمانان را برای تحقق وحدت، بسيار مهم ارزيابی‌كرد.

در دومين هم‌انديشی علمای شيعه و سنی امام جمعه‌ی غنا: پيشرفت علمی مسلمانان ابزاری برای تحقق وحدت است
نياز مسلمانان به پيشرفت در تمام زمينه‌ها به‌ويژه عرصه‌های علمی آشكارا به‌چشم می‌خورد و می‌توان پيشرفت علمی مسلمانان را زمينه‌ساز تحقق وحدت در جوامع اسلامی دانست.

«شيخ حسن زكريا»،‌ امام جمعه‌ی غنا ، دوم آبان‌ماه در دومين همايش بين‌المللی انسجام اسلامی و هم‌انديشی علما و فرهيختگان شيعه و سنی در تهران، با بيان اين مطلب گفت: تمام ابعاد دين اسلام، مسلمانان را به وحدت و انسجام فرامی‌خواند؛ البته انسجام اسلامی نيز بايد در معنا و مفهوم حقيقی خود عملی‌شود كه در صورت تحقق اين امر، می‌توان به پيشرفت امت اسلام اميدداشت.

وی تصريح‌كرد: همبستگی اسلامی مفاهيم اساسی و مهمی همچون وحدت، همكاری، همدلی و يكپارچگی امت اسلام را دربردارد و وظيفه‌ی مسلمانان اين است كه اين مفاهيم عالی و ارزشمند را از ديدگاه شريعت اسلام مورد بررسی قراردهند و در جهت تحقق آن‌ها تلاش‌كنند.

شيخ زكريا در بخش ديگری از سخنان خود، قرآن را مشوق و مروج اتحاد و همبستگی عنوان‌كرد و افزود: خداوند متعال در بسياری از آيات قرآن، مسلمانان را به‌عنوان امت‌ واحده معرفی‌كرده‌است.

وی با اشاره به اين‌كه مسلمانان تنها از طريق اتحاد با يكديگر، می‌توانند اصالت خود را بازيابند، گفت: نياز به انسجام، ضرورتی اجتناب‌ناپذير است و مسلمانان بايد برای تحقق اين امر اختلافات قومی و مذهبی را كنار‌بگذارند.

امام جمعه‌ی غنا در ادامه به پيشينه‌ی وحدت در جهان اسلام اشاره‌كرد و گفت: تا قرن سيزدهم ميلادی و پيش از آغاز خلافت عثمانی، يكپارچگی نسبتاً مستحكمی ميان مسلمانان وجودداشت كه متأسفانه در اثر توطئه‌های دشمنان، اين همبستگی از ميان‌رفت و اختلافات مذهبی جايگزين آن شد؛ با وجود اين مشكلات، مسلمانان هرگز وظيفه‌ی خود مبنی بر بازگشت به وحدت و انسجام اسلامی را ازيادنبردند.

وی خاطرنشان‌كرد: دشمنان اسلام، استثمار مسلمانان را در دستوركار خود قرارداده‌اند كه دين اسلام چنين چيزی را برنمی‌تابد؛ از همين‌رو در سال‌های اخير تلاش‌های بسياری برای احيای وحدت اسلامی انجام شده است كه تشكيل سازمان كنفرانس اسلامی از جمله‌ی اين تلاش‌ها است.

شيخ حسن زكريا در پايان، توجه كشورهای اسلامی به اقليت های مسلمان در كشورهای ديگر را خواستار‌شد و تأكيد‌كرد: كشورهای اسلامی برای محقق‌شدن وحدت امت اسلام در سطح جهانی، نيازمند مبذول‌داشتن توجه ويژه به اقليت‌های مسلمان در جوامع غيراسلامی هستند.

قپانچی: امام خمينی(ره) پرچمدار وحدت اسلامی بود
امام خمينی(ره) پرچمدار و منادی وحدت بين مسلمانان بود و ‌به‌خاطر حقيقی‌بودن اراده‌ی‌‌ايشان شاهدبوديم كه اهتمام اين بزرگوار فقط به ايران محدودنبود؛ بلكه برای تمامی ملت‌های مسلمان از فلسطين تا بوسنی دلسوزانه ندای آزادی و رهايی از بند اشغال سردادند.

آيت‌الله «صدرالدين قپانچی»، امام جمعه‌ی نجف اشرف و عضو رهبری مجلس اعلای عراق در حاشيه‌ی برگزاری دومين هم‌انديشی بين‌المللی علما و فرهيختگان شيعه و سنی در تهران گفت: جمهوری اسلامی ايران همواره در راستای يكپارچگی امت اسلامی و تحكيم وحدت مبادرت‌ورزيده‌است.

وی خاطرنشان‌كرد: اكنون بعد از امام خمينی‌(ره)، رهبری حكيمانه‌ی «آيت‌الله خامنه‌ای»(مدظله‌العالی) استمراردهنده‌ی راه راستين ايشان است كه علاوه ‌بر‌ تأمين منافع سياسی برای مسلمانان، مصالح اعتقادی بسياری را نيز به‌‌همراه داشته‌است.

صدرالدين قپانچی در ادامه با اشاره به مخالفت تعاليم اسلامی با نظريه‌ی جدايی دين از سياست، هركدام را بخشی از ضروريات جامعه‌ی اسلامی برشمرد و افزود: هنگامی‌كه عقيده‌ی ما بر مبنای يكپارچگی و انسجام شكل‌گرفته‌باشد، لاجرم تأمين منافع سياسی و اجتماعی زيادی را به‌همراه خواهد‌داشت.

وی با اشاره به اين‌كه امروزه جهان اسلام در مسائل اساسی همچون مسئله‌ی فلسطين، نيازمند قاطعيت و تقويت موضع سياسی خود است، جمهوری اسلامی را در اين امر، پيشرو عنوان‌كرد.

قپانچی با ارزيابی دومين هم‌انديشی بين‌المللی علما و فرهخيگان جهان اسلام، آن را گامی مثبت در جهت تحقق وحدت و انسجام اسلامی خواند و يادآورشد: به‌خاطر مهم و كليدی‌بودن اهداف چنين همايش‌ها و كندبودن روند تحقق دست‌آورد‌های اين مجالس، برخی به اشتباه اين همايش‌ها را بی‌حاصل تلقی‌می‌كنند.

امام جمعه‌ی نجف اشرف ادامه‌داد: چنانچه انتظارداشته‌باشيم اين نشست‌ها يك‌شبه، وحدت اسلامی را در سراسر جهان اسلام حاكم‌‌كند، در انتظاری واهی به‌سر‌برده‌ايم.

نويسنده‌ی كتاب «مقدمات فی علم التفسير» افزود: پيامبر خدا(ص) منادی وحدت امت تحت بيرق اسلام بود، آيا اين امر به طور كامل و صددرصد تحقق و نمود پيداكرده‌است؟! پس نمی‌توان گفت كه اين همايش‌ها شكست‌خورده هستند؛ بلكه تلاش‌هايی به‌شمارمی‌روند كه باعث كم‌شدن بدبينی‌ها نسبت به همديگر می‌شوند.

‌وی در پايان اين گفت‌و‌گو فعال‌شدن متفكران اسلامی و فرهيختگان جهان اسلام جهت ارائه‌ی راه‌حل‌هايی برای جلوگيری از گسترش فتاوای تكفيری و قتل و كشتار مسلمانان را خواستارشد.